TAKİBAT, TEHCİR VE İMHA
Osmanlı İmparatorluğu’nda 1912-1922 Yıllarında Anadolu Hıristiyanlarına Yönelik Yaptırımlar

Der.: TESSA HOFMANN

Çok dinli, çok halklı Osmanlı Devleti’nin, tek bir etnik gruba dayalı ulusal bir devlete dönüşmesi, çok sancılı oldu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini oluşturdua. Bugüne kadar resmi tarihçiler yerli Hıristiyan halka yönelik uygulamaların, bizzat devlet tarafından planlanmış ve yönlendirilmiş olan bir jenosit olduğunu hep inkar ede geldiler. Bu kitapta yer alan Tessa Hofman’ın derlediği yazılar, Küçük Asya ve Doğu Trakya’daki etnik grupların (Ermeniler, Süryaniler ve Rumlar) tehcir ve imhasına ilişkin genel bir bakış sunmaya çalışıyor. Bu güne kadar, ne yazık ki bu konular hep tek başına, birbirinden soyutlanarak ele alındı ve araştırıldı.

Oysa modernleşmenin eşiğindeki geç Osmanlı tarihini kavramak, ancak tüm olaylara toplu bir bakışla ve mukayese yapmakla mümkün olabilir. Üç milyondan fazla insanın ya direkt olarak ya da ölüm yürüyüşlerinde yaşamını yitirdiği, en az beş milyon Hıristiyan’ın etnik ve dinsel bir arındırmaya uğratılması ile birlikte Ermenilerin, Rumların ve Süryanilerin Küçük Asya’daki 3 bin yıllık varlıkları da sona ermiş oldu.

IN MEMORIAM SUZAN ZENGİN [ 1960-2011]

Osmanlı İmparatorluğu'nun Rum Soykırımı: Küçük Asya’da yaşıyan Hıristiyanların yok edilmesi için planlanan Ulusal Kampanya (1912-1922) ve sonuçları ile ilgili çalışmalar : Tarih, Hukuk, Bellek.

Editörler Tessa Hofmann, Matthias Bjørnlund ve Vasileios Meichanetsidis


Cilt : 512 sayfa, 37 fotoğraf, harita
Caratzas Melissa Publications New York 2011
ISBN 978-0-89241-615-8
Dil : İngilizce


Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna kadar olan geçiş dönemi, amacı modern, ulusal bir devlet kurmak olan bir elit tarafından yönlendirilen birtakım süreçlerle karakterize edildi. Bu süreçlerden biri, bilinçli ve kasıtlı olarak Hıristiyan (ve diğer bazı) azınlıkların ortadan kaldırılması, gerçekte yok edilmesiydi. Demografik çalışmalara göre, sayılar ortadır: 1912 yılında, Küçük Asya ve Trakya bölgelerinde yaklaşık 4-5 milyon Hıristiyan ve 7-8 milyon Müslüman'ın yaşarken,1923 yılında 250-300.000 Hıristiyan kaldı.

Soykırım terimini ulusal hukuka dahil eden avukat Rafel Lemkin Küçük Asya'nın Hıristiyan nüfusunun kayboluşunu araştırarak ve inceleyerek, bu savaş suçu tanımı üzerine ilk fikirlerini oluşturdu. Oysa önde gelen Türkolog Neoklis Sarris Hıristiyan azınlığın yok edilmesinin Türkiye Cumhuriyeti'nin oluşum sürecinin bir parçası olduğunu kaydetti. Bu cildin editörlerinin işaret ettiği gibi Uluslararası Soykırım Araştırmacıları Birliğinin (International Association of Genocide Scholars) son kararı, Rum ve Süryani soykırımını tanırken, mağdur diğer grupların da varlığını gösterir. Bu nedenle, bu cilt, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu alanda üçbin yıldan fazla yaşamış Yunan varlığının planlı olarak yok edilişinin, daha kapsamlı araştırılması ve incelenmesine katkıda bulunmak için çaba gösterir.

Geçtiğimiz yirmi yıl içinde Osmanlı / Türk bölgesinde Ermeni nüfusunun soykırımı ayrıntılı olarak incelendi. Küçük Asya ve Trakya Yunanlılarının Soykırımı bilimsel olarak çok daha az incelenmiştir. Bunun birçok nedeni vardır, bunlardan biri de Türk hükümetlerinin son yıllarda Türk-Yunan ilişkileri çerçevesinde bulunan diplomatlara gözdağı vermesi ve aynı zamanda akademik bütünlüğünü (milliyetçiliğe karşı mücadele bahanesi altında uluslararası sivil toplum örgütü tarafından desteklenen ve inkarcılar olarak kariyer yapan bazı bilim adamları, dahil) bozmasıdır.

Cilt aşağıdaki başlıklar altındaki makaleleri içermektedir : Tarihsel Genel Bakış, Belgeler, Yorum, Temsil ve Hukuk, Soykırım Eğitimi, Anma, Kavramsallaştırma ve ayrıca çok geniş bir bibliyografya.